ਸਾਡੇ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਅਜਿਹੇ ਲੋਕ ਹਨ ਜੋ ਦੇਰ ਰਾਤ ਤੱਕ ਜਾਗਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਾਡੀ ਨੀਂਦ (Sleep) ਦਾ ਚੱਕਰ ਵਿਗੜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ, ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਰਾਤ ਦੇ ਖਾਣੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੁਝ ਯੋਗਾ ਕਰਕੇ ਆਪਣੀ ਨੀਂਦ ਦੇ ਪੈਟਰਨ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ? ਯੋਗਾ (Yoga) ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸਾਨੂੰ ਸਰੀਰਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਤੰਦਰੁਸਤ ਰੱਖਣ ਵਿਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਬਲਕਿ ਇਹ ਮਾਨਸਿਕ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਡੂੰਘੀ ਨੀਂਦ ਲਈ ਵੀ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੈ।
ਇੱਥੇ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਰਾਤ ਦੇ ਖਾਣੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਰਨ ਵਾਲੇ 5 ਸਧਾਰਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਯੋਗ ਆਸਣਾਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਾਂਗੇ, ਜੋ ਤੁਹਾਡੀ ਨੀਂਦ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨਗੇ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਆਸਣਾਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾ ਕੇ ਤੁਸੀਂ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਆਪਣੇ ਨੀਂਦ ਦੇ ਚੱਕਰ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਸਗੋਂ ਲੇਟਦੇ ਸਾਰ ਹੀ ਡੂੰਘੀ ਨੀਂਦ ਵਿਚ ਵੀ ਚਲੇ ਜਾਓਗੇ। ਤੁਸੀਂ ਸਵੇਰੇ ਵੀ ਤਾਜ਼ਾ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰੋਗੇ ਅਤੇ ਦਿਨ ਭਰ ਊਰਜਾ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰੋਗੇ।
ਚੰਗੀ ਨੀਂਦ ਲਈ ਰਾਤ ਦੇ ਖਾਣੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਰੋ ਇਹ ਯੋਗਾ ਅਭਿਆਸ-
- ਪਸਚਿਮੋਤਾਨਾਸਨ (Paschimottanasana) (Seated Forward Bend): ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਰਾਤ ਨੂੰ ਸੌਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਆਸਣ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੀ ਪਿੱਠ ਅਤੇ ਲੱਤਾਂ ਦੀ ਸਟ੍ਰੈਚਿੰਗ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ ਅਤੇ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਦਾ ਤਣਾਅ ਘੱਟ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਨ ਸ਼ਾਂਤ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਨੀਂਦ ਜਲਦੀ ਆਵੇਗੀ। ਹਰ ਰੋਜ਼ ਸੌਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰੋ।
- ਬਾਲਸਾਨ (ਬੱਚੇ ਦੀ ਸਥਿਤੀ): ਇਹ ਇੱਕ ਆਰਾਮਦਾਇਕ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤ ਆਸਣ ਹੈ, ਜੋ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਆਰਾਮ ਅਤੇ ਮਨ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਨ ਨਾਲ ਤੁਹਾਨੂੰ ਡੂੰਘੀ ਨੀਂਦ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਪਿੱਠ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਹਿੱਸੇ ਅਤੇ ਕੁੱਲ੍ਹੇ ਨੂੰ ਖਿੱਚਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਤਣਾਅ ਦੂਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਮਨ ਨੂੰ ਵੀ ਸ਼ਾਂਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।
- ਬਟਰਫਲਾਈ ਆਸਣ (Butterfly Asana)- ਡੂੰਘੀ ਨੀਂਦ ਲਈ, ਸੌਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬਟਰਫਲਾਈ ਆਸਣ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰੋ। ਇਹ ਕਮਰ ਅਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਪੱਟਾਂ ਤੋਂ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਆਰਾਮ ਕਰਨ ਅਤੇ ਦੂਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਨ ਨਾਲ ਚੰਗੀ ਨੀਂਦ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਲਈ ਆਪਣੇ ਗੋਡਿਆਂ ਨੂੰ ਮੋੜੋ ਅਤੇ ਗਿੱਟਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵੱਲ ਖਿੱਚੋ। ਫਿਰ ਆਪਣੇ ਗੋਡਿਆਂ ਨੂੰ ਦੋਵੇਂ ਪਾਸੇ ਫੈਲਣ ਦਿਓ। ਡੂੰਘੇ ਸਾਹ ਲੈ ਕੇ 1-2 ਮਿੰਟ ਲਈ ਇਸ ਆਸਣ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰੋ।
- ਆਨੰਦ ਬਾਲਸਾਨ (Anand Balasana)(ਹੈਪੀ ਬੇਬੀ ਪੋਜ਼) – ਇਹ ਪੋਜ਼ ਪਿੱਠ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਸੌਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇਹ ਦਿਨ ਭਰ ਦੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਤਣਾਅ ਮੁਕਤ ਸੌਣ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਵੋਗੇ। ਕਸਰਤ ਲਈ, ਆਪਣੀ ਪਿੱਠ ‘ਤੇ ਲੇਟ ਜਾਓ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਗੋਡਿਆਂ ਨੂੰ ਛਾਤੀ ਵੱਲ ਖਿੱਚੋ। ਆਪਣੇ ਪੈਰਾਂ ਜਾਂ ਗਿੱਟਿਆਂ ਦੇ ਬਾਹਰਲੇ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਫੜੋ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਗੋਡਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਧੜ ਦੇ ਨੇੜੇ ਫਰਸ਼ ਵੱਲ ਖਿੱਚੋ। 1-2 ਮਿੰਟ ਉਡੀਕ ਕਰੋ ਜਾਂ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਹਿਲਾਓ। ਇਹ ਮਨ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸੌਣ ਦੀ ਰੁਟੀਨ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ।
- ਵਿਪਰਿਤਾ ਕਰਾਨੀ (Viparita Karani) – ਤੁਸੀਂ ਦਿਮਾਗ (Brain) ਅਤੇ ਦਿਲ (Heart) ਵਿਚ ਖੂਨ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਹ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਅਤੇ ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਆਰਾਮ ਦੇਣ ਲਈ ਇਹ ਆਸਣ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਹ ਇੱਕ ਆਰਾਮਦਾਇਕ ਸਥਿਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਲੱਤਾਂ ਨੂੰ ਉੱਚਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ ਕੰਧ ‘ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਪਿੱਠ ਦੇ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਰਾਮ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।